Gıda Koruyucusu Olun!
Gıda Kaybı mı Gıda İsrafı mı?
Yaşamak için gıdaya ihtiyacımız elzem ancak diğer taraftan da bu sistemi zorlayan iki önemli konu var; gıda kaybı ve gıda israfı. Gıda kaybı ve gıda israfı arasında ne fark var hiç düşündünüz mü? Yemek için aldığımız ama çeşitli sebeplerle tüketemediğimiz,evimizde bozulan , tarihi geçen veya tabağımızda kalan tüm gıdalar gıda israfıdır. Gıdaların bizlere ulaştırılmasında yaşanan tarladan depoya transferde uygun soğutucunun olmaması, taşıma koşullarının yetersizliği, gıdaların ezilme parçalanma gibi şekil kaybı ve diğer özelliklerini kaybetmesi gibi yetersizlikler ise gıda kaybı olarak nitelendirilmektedir.
Dünyada her yıl 1,3 milyar ton gıda bu şekilde kayba uğruyor veya israf oluyor.
Yani dünyada üretilen tüm gıdaların yaklaşık üçte biri çöp oluyor! Gıda israfına engel olmak için yemeği ihtiyacınız kadar alın veya sipariş verin, doymadıysanız tekrar küçük porsiyonlar halinde alabilirsiniz. Bu noktada çocuğunuza da iyi bir örnek olmalısınız.
Sofrada veya tencerede kalan yemeği ertesi gün veya başka bir gün tüketmek için buzdolabına kaldırın, ertesi gün tüketmeyecekseniz bozulabilecek gıdayı buzluğa atabilirsiniz ya da farklı şekilde değerlendirebilirsiniz. Sebze çorbası, meyve suyu, turşu ve reçel yapmak alternatiflerden bazıları. Gıdaların bozulmasını önlemenin bir başka kolay yolu da alışveriş listesi yapmak ve sadece ihtiyacınız kadarını satın alıp hiç bekletmeden tüketmek.
Alışveriş sonrası gıdaları buzdolabına yerleştirirken de en taze olanları en arkaya koymak, dolapta olanları ilk önce tüketmenin de doğru bir gıda koruma davranışı olacağını unutmayın.
Ev dışında örneğin tabağınıza çok fazla yemek koyan bir restoran ya da kafeterya ile karşılaştıysanız, onlara küçük bir porsiyonla başlamak istediğinizi belirtin. Tabağınızdaki yemeği bitiremeyecekseniz veya tabağınızdaki porsiyon fazla geldiyse onlardan paket yapmasını rica edin. Sokaktaki dostlarımızla da bu yemekleri paylaşabileceğinizi unutmayın.
Gıda israfı demek, aynı zamanda enerji, toprak ve su israfı da demek. Çiftçinin kaynaklarının tükenmesi, gıda fiyatlarının artması demek. Eğer gıda israfını önleyebilirsek, daha az insan aç kalacak, daha az hayvan yaşadığı habitatı kaybedecek, hava sıcaklıklarında bu kadar ani değişiklikler olmayacak her zaman dediğim gibi toprak hasta, hava hasta, denizler hasta. Bütün bunları iyileştirmekte bizim elimizde.
29 Eylül Gıda Kaybı ve İsrafı Farkındalık günü. Bu özel günün amacı aslında gıda kaybını ve israfını azaltmak için hem kamu hem de özel sektörü faaliyete geçirmek. FAO, gıda kaybı ve israfı ile bunların etkileri hakkında farkındalığı artırmak ve davranış değişikliği yaratabilmek amacıyla özel sektör, sivil toplum ve akademiyle iş birliği içinde çalışmalarına devam ediyor. Farkındalığı yaymak ve geleceği korumak ve beslemek için gıda okur yazarlığı konusunun üzerinde durmaya devam edeceğim.
