Atıksız Mutfak

 

Atıksız bir dünyada yaşamak hepimizin hayali değil mi? Peki bu hayali gerçekleştirebilmek için siz neler yapıyorsunuz veya neler yapabilirsiniz?

Daha az tüketip daha çok tasarruf yapabilir, böylelikle atıksız bir dünya için doğru bir adım atabilirsiniz. Hadi şimdi beraber neler yapabileceğimizi inceleyelim.

Bea Johnson, “Zero Waste Home” isimli kitabında, atıksız bir yaşama başlamak isteyenler için altın kurallarını “5R” (5D) olarak listelemiş:

1.Refuse (Diren)
2.Reduce (Düşür)
3.Reuse (Değerlendir)
4.Recycle (Dönüştür)
5.Rot (Doğaya geri ver)

Atıksız bir ev ve atıksız bir yaşam için gereken bu altın kuralları atıksız bir mutfak içinde uygulamalıyız. “5R” kuralı atıksız bir evde geçerli olduğu gibi, atıksız bir mutfak için de geçerlidir.

Atıksız bir mutfak için:
1. Alışveriş yaparken sadece ihtiyacınız olan kadar satın almaya dikkat etmelisiniz. Mümkünse alışverişlerinizi günlük olarak yapabilirsiniz.
2. Tüketiminizi azaltabilirsiniz. Satın aldığınız şeylere gerçekten ihtiyacınız var mı? Örneğin akşam yemeği için yaptığınız alışveriş fazla mı?
3.Bozulmaya yakın olan veya evde kalan gıdaları değerlendirmelisiniz.
4. Market alışverişi yaparken, dönüşüme daha çok dikkat eden firmaları tercih edebilir ve olabildiğince atıksız bir alışveriş yapabilirsiniz. Örneğin, markete bez çanta ile gidebilirsiniz. Böylelikle dönüşüme de katkıda bulunmuş olursunuz.
5. Kompost, organik malzemeleri doğaya geri vermenizi sağlayan bir yöntemdir. Sadece meyve, sebzelerin kabukları veya saplarını değil; yumurta kabuklarını, pamuklu kumaşları, peçeteleri, pamukları ve kahveden arta kalanları da kullanabilirsiniz.


Peki atıksız bir mutfak için gıdalar nasıl değerlendirilir?
Mesela evde yumuşamış bir domates var. Bu domates ile bir sabah menemen yapılabilir veya akşam yemeği için rendeleyip yemeğe katılabilir. Böylece bozulmaya yüz tutmuş gıdalar değerlendirilmiş olur.

Limon; bozulmaya yakın bir limon için ise limonun suyunu sıkıp buz kalıplarına koyarak, dondurduktan sonra, maden suyunuza ekleyebilirsiniz. Limon suyunu sıktıktan sonra buzdolabında 2 gün muhafaza edebilir, salatalarınızda da kullanabilirsiniz.

Çürümeye yüz tutmuş sebzeleri blenderden geçirip çorba yapabilirsiniz.

Son olarak diyelim ki, akşam yemeği için tavuk veya et haşladınız. Kalan suyu dökmek yerine, daha sonra çorbalarınıza katarak değerlendirebilirsiniz.


Kaynak:

https://acikbilim.yok.gov.tr/bitstream/handle/20.500.12812/674089/yokAcikBilim_10331273.pdf?sequence=-1
https://www.brandingturkiye.com/gida-israfi-raporu-2021-yayinlandi/