Duygu Yönetimi, Yeme Davranışlarını Nasıl Etkiler?
Yeme Davranışlarında Duygu Yönetiminin ve Ebeveynlerin Etkisi!
Bazı bireyler, aç olmasa da yemek yer. Bunun en önemli sebebi yemekten alınan zevkle, olumsuz duyguları bastırmak ya da olumlu duyguyu devam ettirmektir. Peki, kişi neden yemekle bastırır? Çünkü duygusunu başka türlü yönetemiyordur. Peki erken dönemde duygu düzenleme ve yönetme davranışının ebeveynlerle ilgisi var mıdır?
Bu sorunun yanıtı için araştırmacı Blissett ve arkadaşları bir deney tasarlıyorlar. Bu deneyde yaşları 3 ve 5 arasında değişen çocuklar ve anneleri var. 12 çocuk ve anne, deney grubunu, 13 çocuk ve anne kontrol grubunu oluşturuyor. Öncelikle tüm çocuklar ve anneleri bir odaya alınıyor ve doyana kadar yemek yiyorlar. Sonrasında anne 5 sorudan oluşan bir form dolduruyor. Ödül olarak yemek yeme, duygu düzenlemesi için yemek yeme, kilo için yeme davranışını kısıtlama, sağlık için yeme davranışını kısıtlama ve çocuğun yemesi için baskı yapmak gibi.
Çocuklar bir odaya alınıyor ve puzzle tamamlama görevi veriliyor. Fakat arada bir fark var. Deney grubundaki çocukların bir puzzle parçası bilerek eksik bırakılıyor ve parçayı tamamlayamazsa, ödül verilmeyeceği söyleniyor. Bu sırada odadaki görevli çocuğa yardım edeceğini ve eksik parçaya bakacağını söylüyor. Aynı zamanda çocukların ruh hali (mutlu-mutsuz gibi) ölçülüyor. Görevli eksik parçayı ararken odaya 6 tabak atıştırmalık geliyor ve bu atıştırmalıklar 4 dakika boyunca masada kalıyor. 4 dakikalık sürenin sonunda atıştırmalıklar alınıyor ve tartılmak üzere odadan çıkarılıyor. Aynı prosedür kontrol grubu için de yapılıyor.
Deney sonunda çocukların ruh hallerine baktıklarında deney grubundaki çocukların daha fazla olumsuz duygu durumu yaşadıklarını görüyorlar. Bununla birlikte 4 dakikalık süre boyunca deney grubunun daha fazla karbonhidrat tükettiği gözleniyor. Deney grubundaki çocuklar ayrıca ele alındığında annesi duygu düzenlemek için yemek tüketiyorsa çocukların da, diğer çocuklara göre daha fazla kurabiye yediği görülüyor.
Bu araştırma gösteriyor ki ebeveyn duygusunu yönetemiyorsa ve yönetmek için yemek yiyorsa (duygusal yemek), bunu farkında olmadan çocuğuna da öğretiyor. Onun için çocuğumuzun duygusal yeme davranışı göstermemesi için, bizim ilk olarak kendi duygularımızı yönetmeyi öğrenmemiz ve bunu çocuğumuza öğretmemiz gerekiyor.
Dr. Özgür Bolat
Eğitim Bilimci
Kaynak
Blissett, J., Haycraft, E., & Farrow, C. (2010). Inducing preschool children’s emotional eating: relations with parental feeding practices. The American journal of clinical nutrition, 92(2), 359-365.
