Balkon Bahçeciliği
Dünya’da artan tüketim ile birlikte her geçen gün doğal kaynakları hızla tüketiyoruz. Bu nedenle besin kaynaklarımızı kullanırken gelecek nesillere daha sürdürülebilir bir dünya bırakmak için elimizden geleni en iyi şekilde yapmalıyız.
Atacağımız basit adımlardan biri de daha sürdürülebilir bir çevre ve dünya için tüketemediğimiz besinleri veya kabuk, posa, sap gibi kullanmadığımız kısımlarını çöpe atmak yerine kompost (organik gübre) yapmak. Sisteme tekrar kazandıracağımız bu besinler ile mutfaklarımızda atık yönetimini sağlayarak, bahçe ya da balkonumuzda yetiştirebileceğimiz besinlerle tüketiciden üretici konumuna geçebiliriz. Büyük bahçe ya da arazilere ihtiyaç duymadan, balkonumuzda bu işlemi gerçekleştirmek çok kolay. Üstelik artık bunu yapmak için gerekli tohumlara ulaşmak da çok kolay, hemen hemen tüm marketlerde tohum ya da yetiştirme kitleri bulabilirsiniz. Atık gıdalardan elde edeceğiniz kompost gübre ile de çok daha verimli ve kaliteli ürün almanız olası.
Hem çevreye hem de aile ekonomisine olumlu katkı sağlayacak balkon bahçeciliğinde üretebileceğimiz bazı besinlere örnek vermemiz gerekirse;
- Roka, Maydanoz, Nane, Fesleğen, Dereotu
Temiz toprağa düzenli sulama ile ekilirse 4-5 hafta içinde elde edebiliriz.
- Çilek
Toprağın nemli olmasını sürdürerek derin saksılarda yetiştirmek mümkün.
- Domates ve Salatalık
Domates fidanını düzenli sulamayla birlikte hasadını 1 ay içinde alabiliriz. Salatalık tohumlarını rüzgârlı olmayan bir alanda destek çubukları kullanarak büyütmek mümkün.
- Soğan
Yaz aylarında düzenli sulama ile birlikte tazecik soğanlar elde edebiliriz.
- Marul
Güneş almayan bir yerde bol sulama ile yetiştirmek çok kolay. Marulu yetiştirmek için üç yöntem kullanabiliriz:
- Tohum alıp yetiştirmek,
- Fidesini alıp büyütmek,
- Marul kökünden tekrar marul yetiştirmek.
Peki marul kökünden yeni marul nasıl yetiştirilir? Marulun kök kısmını keserek alalım. Kökü ortasına kadar suda duracak şekilde bardak ya da kavanoza koyup yerleştirelim. Dikkat etmemiz gereken nokta yeşillik kökünün ortasına kadar su ile dolmasıdır. Su eksilmemeli ya da kökün üzerine çıkmamalıdır.
- Biber Türleri
Kırmızı, yeşil, acı, tatlı, kapya gibi birçok çeşidi olan biberi yemeklerimizi daha lezzetli hale getirmek için sıkça kullanıyoruz. Baharatını, turşusunu hatta reçelini bile sevenler var. Özellikle nisan ayında tohumunu alıp, çimlendirdiğimiz biber türlerini saksılarımızda rahatlıkla yetiştirebiliriz!
Balkonumuzda oluşturabileceğimiz bahçe alanıyla üretmeye odaklanırken, küçük de olsa farklı canlılara yaşam alanı sağlayarak ekolojik dengeye de destek olacağımızı da hatırlatmak isterim.
Fesleğen, nane, maydanoz, roka ve biberiye gibi aromatik bitkiler, balkonda bahçeciliğe başlamak için idealdir. Bu bitkiler çoğunlukla küçük topraklarda hızla büyüyen bitkilerdir dolayısıyla maydanoz, nane gibi aromatik bitkileri yetiştirmek hem kolay hem de bitkimizden 10 günde bir hasat alabildiğimiz için sürdürülebilirdir. Havuç, taze soğan, salatalık, marul, domates, zencefil benzeri sebzeleri de balkonumuzda uzun dikdörtgen saksılarda yetiştirebiliriz. Havuç ve soğanı yarısını toprağa gömerek tekrardan büyütebileceğimiz gibi limon gibi meyveleri de çekirdeklerinden nem ile çimlendirip, ekimlerini gerçekleştirerek yetiştirebiliriz.
Yemeyi çok sevdiğimiz istiridye mantarını da evimizde yetiştirebileceğinizi biliyor muydunuz? İhtiyacımız olan malzemeler büyük bir çöp poşeti içini dolduracak kadar talaş ve mantarlarımızın tohumu.
Poşetimizin içine ilk önce tabanı kaplayacak kadar talaş doldurup ve talaşları ıslatıp üstünü yine bir talaş bir tohum olarak poşet dolana kadar dolduruyoruz. Poşet dolduktan sonra ağzını bağlayıp yaklaşık 20-25 gün sonra poşetin yanlarında makas yardımıyla küçük boşluklar açıyoruz. Bu uygulamadan yaklaşık 1 hafta sonra mantarlarımızı görebileceğiz ve onları bu açtığımız deliklerden sulamaya devam edeceğiz, yeteri kadar büyüdüklerinde ise el emeği mantarlarımızı toplayabiliriz.
Çimlenmiş Patatesleri nasıl değerlendirebiliriz? Uygun bir saksıya patateslerin çimlenen kısmı yukarı bakacak şekilde üzerini 5 cm toprak örtüyoruz. Saksıyı güneş alacak bir alana bırakıp haftada 1-2 kere suluyoruz ve nemli kalmasına özen gösteriyoruz. Patatesler filizlenince yaprakları büyüyüp kendini saldığında patateslerimiz hasat edilmeye hazırdır. Bu yöntem ile 5-6 adet çimlenmiş patatesten yaklaşık 1 çuval patates elde edebilirsiniz.
